..ชีววิธี... ในเมื่อฟ้าส่ง เพลี้ยกับโรคพืชมา ฟ้าก็ต้องส่งอะไรมาปราบปรามด้วย

biological control หรือ biocontrol การควบคุมศัตรูพืชโดย..ชีววิธี...
อันนี้เราจะมาอธิบายง่ายๆ ให้เห็นภาพกันครับ ศัทพ์เทคนิคเยอะเดี๋ยวจะเวียนหัว55
ในเมื่อฟ้าส่ง เพลี้ยกับโรคพืชมา ฟ้าก็ต้องส่งอะไรมาปราบปรามด้วย
และเหตุผลที่ว่าทำไมจุลินทรีย์ไม่มีคำว่าดื้อยา

ชีววิธี คืออะไร? "ศัตรูของศัตรู คือมิตรของเรา"
ชีววิธี คือ การใช้สิ่งมีชีวิตด้วยกันปราบหรือทำลายกันเอง
ชีววิธี ที่ได้ยินกับบ่อยๆ เช่น "เลี้ยงปลาหางนกยูงให้คอยกินลูกน้ำเพื่อกำจัดลูกน้ำ ยุงลาย ป้องกันโรคไข้เลือดออก"
คือให้ ปลากิน --> ลูกน้ำ -->เมื่อไม่มีลูกน้ำ=ไม่มียุงลาย-->ไม่มียุงลายที่เป็นพาหะ=ไม่ติดไวรัสไข้เลือดออก
เป็นห่วงโซ่ระบบนิเวศน์ ต่อเนื่องกันเป็นทอดๆครับ

เปรียบเทียบ ระหว่าง ชีววิธี กับเคมี จะประมาณนี้ครับ
ชีวิธีกำจัดยุง =ปลาหางนกยูง กิน ลูกน้ำ
เคมี =ยาฉีดยุง

ชีววิธี ไม่มีดื้อ เพราะ กฎของ "ผู้ล่า-กับเหยื่อ"
ปลาหาง กินลูกน้ำเป็นอาหาร
แต่ปริมาณของ ผู้ล่า-กับเหยื่อ ต้องสมดุลย์กันครับ
สมมุติ ปลาหางนกยูง 1 ตัว กินลูกน้ำได้ 10 ตัวต่อวัน แต่ถ้าลูกน้ำมีมากๆ ปลาหางกินลูกน้ำไม่หมด ลูกน้ำที่รอดก็ฟักเป็นยุงได้ครับ


ในเมื่อฟ้าส่ง เพลี้ยกับโรคพืชมา ฟ้าก็ต้องส่งอะไรมาปราบปรามด้วย เป็นธรรมชาติ ไม่งั้นสมดุลย์เสีย ต้นไม้ตายหมดโลกครับ
(บทความนี้จะเน้นไปที่จุลินทรีย์นะครับ จริงๆชีววิธีมีอีกหลายอย่าง)

เชื้อจุลินทรีย์ที่มีอยู่ในธรรมชาติ เช่น
แบคทีเรีย Bacillus Subtilis สามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อราได้ ป้องกันมะเร็งกุหลาบ(ติดเชื้อ Agrobacterium tumefaciens),
ไตรโคเดอร์มา กินเชื้อราโรคพืช ผลิตสารปฏิชีวนะที่ทำลายเชื้อโรค และชักนำให้พืชต้านทานต่อโรค ช่วยคุมพื้นที่ไม่ให้โรคพืชได้หืออือ,
แบคทีเรีย Bt ทำให้หนอนเป็นอัมพาต หยุดกินอาหาร และตาย, เมธาไรเซียมทำให้เกิดโรคกับแมลง หรือบิวเวอร์เรีย ที่ใช้เนื้อเยื่อของแมลงเป็นอาหาร เป็นต้น

ชีววิธี ของจุลินทรีย์ ก็เหมือนกันครับ ถ้ามีโรคพืช หรือแมลง มากๆ ก็ต้องใช้บ่อยๆครับ ให้สมดุลย์กัน ระหว่างผู้ล่า-กับเหยื่อด้วย


แหล่งข้อมูล
- นิพนธ์ ทวีชัย. (2553). โรคพืชและการจัดการด้วยวิธีชีวภาพ. ในสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว. (เล่มที่ 35, หน้า 128-159). กรุงเทพฯ : โครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว.
- การควบคุมศัตรูพืชโดยชีววิธี ดร. ศิริพรรณ สุขขัง นักวิจัย ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน
- พจนานุกรมศัพท์ สสวท.
-ปลาหางนกยูง https://th.wikipedia.org